
Λεύκανση

Εικ. 1

Εικ. 2

Εικ. 3

Εικ. 4
Πως χρωματίζονται τα δόντια;
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν το χρώμα των δοντιών με συνηθέστερους τον καφέ, το μαύρο τσάι, διάφορα αναψυκτικά, το κόκκινο κρασί και φυσικά το κάπνισμα. Αλλαγή στο χρώμα μπορεί επίσης να παρατηρηθεί μετά από τραύμα, λήψη τετρακυκλίνης κατά την περίοδο σχηματισμού των δοντιών στην παιδική ηλικία, υποπλασίες αδαμαντίνης, όπου ακολουθείται διαφορετική διαδικασία ανάλογα με την περίπτωση.
Αναλυτικότερα οι χρωστικές μπορούν να κατηγοροποιηθούν ως εξής
Χρωστικές που αφορούν την επιφάνεια των δοντιών:
Οι χρωστικές αυτές (εικ. 2) αφαιρούνται εύκολα και δεν χρειάζονται λεύκανση. Πρόκειται για ένα στρώμα χρωστικών απο τροφές, τσιγάρο, καφέ, κλπ που καλύπτει τα δόντια και ο οδοντίατρος σας μπορεί να αφαιρέσει με τις κατάλληλες τεχνικές που χρησιμοποιεί κατά την διάρκεια του κοινού καθαρισμού των δοντιών. Τις χρωστικές αυτές στοχεύουν και οι διάφορες λευκαντικές οδοντόκρεμες οι οποίες καλό είναι να χρησιμοποιούνται μόνο με τις οδηγίες του οδοντιάτρου σας.
Χρωστικές που αφορούν το σμάλτο των δοντιών:
Η αδαμαντίνη ή αλλιώς σμάλτο των δοντιών (εικ. 1) είναι μια ιδιαίτερα συμπαγής και σκληρή ουσία η οποία περιβάλλει εξωτερικά τα δόντια. Ειναι η σκληρότερη ουσία στο ανθρώπινο σώμα και παρά το γεγονός οτι αποτελείται από πυκνά δομημένους κρυστάλλους υδροξυαπατίτη δεν παύει να παρουσιάζει κάποιους πόρους σε μικροσκοπικό επίπεδο. Μέρος των εξωτερικών χρωστικών μπορεί να εισχωρήσει σε αυτούς τους πόρους και να αλλάξει το χρώμα των δοντιών (εικ. 3). Οι χρωστικές αυτές δεν μπορούν να αφαιρεθούν με τον καθαρισμό και χρειάζονται λεύκανση με υπεροξείδιο του καρβαμιδίου ή υπεροξείδιο του υδρογόνου
Χρωστικές που αφορούν το εσωτερικό των δοντιών:
Τα δόντια μπορούν να αλλάξουν εμφάνιση και με την πάροδο του χρόνου επειδή αλλάζει η δομή του εσωτερικού τους (οδοντίνη) και αυτό είναι φυσιολογικό. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που κάποιο ή κάποια δόντια μπορεί να παρουσιάσουν έντονη δυσχρωμία (εικ. 4) και αυτό να οφείλεται σε σε κάποιο τραύμα με νέκρωση του δοντιού ή να εμφάνισθεί σε απονευρωμένα δόντια. Σε αυτές τις περιπτώσεις ακολουθείται μία διαφορετική διαδικασία λεύκανσης που ονομάζεται εσωτερική λεύκανση και γίνεται με υπεροξείδιο του υδρογόνου.

Είναι η λεύκανση μια ασφαλής διαδικασία;
Η λεύκανση όταν γίνεται με την επίβλεψη του οδοντίατρου και και ακολουθείται το συγκεκριμένο για κάθε υλικό πρωτόκολλο δεν αποτελεί κανένα κίνδυνο για τα δόντια.
Οι σχετικές έρευνες που έχουν γίνει δείχνουν ότι οι μικρές συγκεντρώσεις 10% και 16% που χρησιμοποιούνται για την λεύκανση στο σπίτι δεν προκαλούν αλλοιώσεις του σμάλτου.
Οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις είναι δυνατόν να προκαλέσουν κάποιες μικρές επιφανειακές αλλά αναστρέψιμες αλλοιώσεις σε μικροσκοπικό επίπεδο.
Βασική προυπόθεση για την ασφαλή λεύκανση των δοντιών σας είναι η επίβλεψη από οδοντίατρο. Μόνο ο οδοντίατρος σας μπορεί να εκτιμήσει:
- Αν η κατάσταση της στοματικής σας υγείας επιτρέπει την εφαρμογή του λευκαντικού
άν η λεύκανση ενδείκνυται στην περίπτωση σας
ποιά είναι η καταλληλότερη μέθοδος
ποιά συγκέντρωση λευκαντικού παράγοντα πρέπει να χρησιμοποιήσετε και για πόσο διάστημα
να κατασκευάσει εξατομικευμένους νάρθηκες και να ελέγξει την εφαρμογή τους.
Ακόμη και αν έχετε κάνει στο παρελθόν λεύκανση και θέλετε να επαναλάβετε την διαδικασία πρέπει και πάλι να συμβουλευτείτε τον οδοντίατρο σας για να εκτιμήσει την παρούσα κατάσταση ώστε να προχωρήσετε με ασφάλεια.






Με ποιούς τρόπους γίνεται η λεύκανση;
Η λεύκανση είναι η διαδικασία με την οποία αφαιρούνται οι χρωστικές που βρίσκονται στο εσωτερικό των δοντιών και δεν μπορούν να αφαιρεθούν με τον καθαρισμό. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιείται υπεροξείδιο του υδρογόνου ή υπεροξείδιο του καρβαμιδίου ,το οποίο διασπάται ελευθερώνοντας οξυγόνο, διασπώντας με την σειρά του τις χρωστικές.
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι λεύκανσης οι κυριότεροι από τους οποίους είναι:
Η λεύκανση στο σπίτι με εξατομικευμένους νάρθηκες:
Αρχικά γίνεται μία επίσκεψη στο ιατρείο όπου εκτιμάται το περιστατικό και κατασκευάζονται 2 εξατομικευμένοι νάρθηκες (μασελάκια). Στους νάρθηκες αυτούς τοποθετείτε το λευκαντικό gel και στην συνέχεια τους εφαρμόζετε στα δόντια για όσο χρόνο απαιτείται κάθε μέρα .
Η διάρκεια εφαρμογής μπορεί να είναι από μισή ώρα έως και όλο το βράδυ κατά την διάρκεια του ύπνου και εξαρτάται από την συγκέντρωση της δραστικής ουσίας του gel.
Η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει από 5 έως 14 ημέρες, ανάλογα με το αρχικό χρώμα των δοντιών και το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η μέθοδος αυτή είναι η λιγότερο επιθετική, καθώς χρησιμοποιούνται μικρότερες συγκεντρώσεις δραστικής ουσίας, αλλά δίνει αποτελέσματα τα οποία διαρκούν.
(Οδηγίες για λεύκανση στο σπίτι)
Η λεύκανση στο ιατρείο
Το λευκαντικό gel τοποθετείται απευθείας πάνω στα δόντια από τον οδοντίατρο. Προηγουμένως έχει προηγηθεί προσεκτική απομόνωση τών ούλων ούτως ώστε να μην έρθουν σε επαφή με το gel το οποίο λόγω της υψηλής συγκέντρωσης σε λευκαντικό παράγοντα μπορεί να προκαλέσει έντονο ερεθισμό.
Το gel ενεργοποιείται συνήθως με τη χρήση ειδικής λυχνίας αν και υπάρχουν κάποια τα οποία λειτουργούν και χωρίς λυχνία. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται 2-3 φορές σε κάθε συνεδρία.
Για την διαδικασία αυτή μπορεί να χρειασθούν μόνο μία ή δύο επισκέψεις διάρκειας περίπου 45 λεπτών η κάθε μία περίπου. Σε σχέση με την λέυκανση στο σπίτι είναι άμεση αλλά πολύ πιο ακριβή και το αποτέλεσμα πολλές φορές όχι τόσο ικανοποιητικό.
Συνδυασμός λεύκανσης στο σπίτι με λεύκανση στο ιατρείο
Σε ορισμένες περιπτώσεις για να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι αναγκαίος ο συνδυασμός των δύο παραπάνω μεθόδων.
Λεύκανση απονευρωμένων δοντιών:
Τα ενδοδοντικά θεραπευμένα-απονευρωμένα δόντια ορισμένες φορές παρουσιάζουν δυσχρωμίες. Στις περιπτώσεις αυτές ακολουθείται μια διαφορετική διαδικασία λεύκανσης.
Η λεύκανση ενός ενδοδοντικά θεραπευμένου δοντιού αποτελεί μία αισθητική και συντηρητική επέμβαση. Αρχικά γίνεται εξέταση του δοντιού και της έμφραξης ώστε να βεβαιωθεί ότι το υποψήφιο προς λεύκανση δόντι έχει ακέραια ενδοδοντική έμφραξη και δεν παρουσιάζει επιπλέον προβλήματα. Στην συνέχεια ανοίγεται μία τρύπα αφαιρώντας τμήμα της έμφραξης από την εσωτερική πλευρά του δοντιού (στο σημείο όπου είχε δημιουργηθεί η πρόσβαση για την ενδοδοντική θεραπεία) και τοποθετείται ο λευκαντικός παράγοντας. Το δόντι σφραγίζεται προσωρινά και μένει με το υλικό της λεύκανσης για 1-3 ημέρες. Είναι συνηθισμένο να χρειάζεται επανάληψη της διαδικασίας δύο ή και τρεις φορές ώστε να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Όμως σε κάποιες περιπτώσεις αυτό μπορεί να μην είναι εφικτό και ο οδοντίατρος σας θα σας ενημερώσει για τις εναλλακτικές λύσεις. Αφού τελειώσει η λεύκανση σφραγίζεται πλέον μόνιμα η τρύπα που ανοίξε.
Λεύκανση με προκατασκευασμένους νάρθηκες του εμπορίου:
Υπάρχουν διάφορα συστήματα στην αγορά με έτοιμους νάρθηκες λεύκανσης και όλα προυποθέτουν την μερική εφαρμογή του νάρθηκα στα δόντια από τους ίδιους τους αγοραστές με διάφορους τρόπους (εφαρμογή κατευθείαν στο στόμα μετά από θέρμανση, εύκαμπτοι προγεμισμένοι νάρθηκες μίας χρήσης που εφαρμόζουν, κλπ). Η εφαρμογή του νάρθηκα με αυτούς τους τροπους στο στόμα δεν είναι τόσο ακριβής και δεν προστατεύει τα ούλα στον βαθμό που τα προστατεύουν οι εξατομικευμένοι νάρθηκες.
Ταινίες Λεύκανσης
Πρόκειται για αυτοκόλλητες ταινίες εμποτισμένες με χαμηλότερη συγκέντρωση υπεροξειδίου του υδρογόνου απ΄ότι τα προιόντα λεύκανσης που προορίζονται για επαγγελματική χρήση. Η χρήση τους και η μεταφορά τους είναι εύκολη και ο χρόνος εφαρμογής τους μικρότερος απ’ότι της λεύκανσης με νάρθηκες. Το αποτέλεσμα τους συγκρινόμενο με την επαγγελματική λεύκανση είναι ασθενέστερο, αφορά συνήθως μόνο τα 6 μπροστινά δόντια και μπορεί να είναι ανόμοιο.
Λευκαντικές Οδοντόκρεμες
Οι λευκαντικές οδοντόκρεμες μπορούν να λευκάνουν ελαφρά τα δόντια αφαιρώντας επιφανειακές χρωστικές μόνο και δεν έχουν αποτέλεσμα σε χρωστικές οι οποίες έχουν εισχωρήσει στα δόντια.
Αντίθετα με τα υπόλοιπα προιόντα λεύκανσης οι λευκαντικές οδοντόκρεμες συνήθως δεν περιέχουν υπεροξείδιο (υδρογόνου ή καρβαμιδίου). Οι δραστικές ουσίες τους είναι κυρίως αποτριπτικές ουσίες που λειαίνουν τα δόντια και αφαιρούν χρωστικές ή χημικές ουσίες που προσκολλώνται στην επιφάνεια των δοντιών και τα κάνουν να φαίνονται λιγότερο κίτρινα (Blue Covarine, Bue Covasorb). Επίσης μπορεί να περιέχουν ουσίες που βοηθούν στην διάλυση και απομάκρυνση των χρωστικών. Με τις λευκαντικές οδοντόκρεμες μπορείτε να δείτε μικρή διαφορά στην αλλαγή χρώματος και για να έχουν αποτέλεσμα μπορεί να χρειασθούν από 2 έως και 6 εβδομάδες, στην περίπτωση όμως που η δραστική ουσία ειναι Blue Covarine/Covasorb το αποτέλεσμα είναι άμεσο. Εάν θέλετε να χρησιμοποιήσετε λευκαντικές οδοντόκρεμες καλό θα ήταν να ζητήσετε από τον οδοντίατρο σας να σας προτείνει κάποιες και να σας υποδείξει τον τρόπο χρήσης τους.