Κατάγματα δοντιών
Πόσα είδη καταγμάτων υπάρχουν;
Τα κατάγματα στα δόντια μπορούν να είναι:
Τέλεια: το τμήμα πού έσπασε αποχωρίζεται από το υπόλοιπο δόντι και ανάλογα με το μέγεθος της απώλειας είναι και η αντιμετώπιση. Μπορεί λοιπόν το δόντι να χρειασθεί απλά ένα σφράγισμα ή απονεύρωση - ανασύσταση και θήκη. Σε περιπτώσεις που εμπλέκεται μεγάλο τμήμα της ρίζας του δοντιού μπορεί να χρειασθεί εξαγωγή.
Ατελή: Το δόντι ραγίζει. Η ρωγμή που δημιουργείται μπορεί να είναι επιφανειακή και να αφορά μόνο το σμάλτο του δοντιού χώρις να δημιουργεί κανένα απολύτως πρόβλημα. Ρωγμές που προχωρούν στο εσωτερικό του δοντιού είναι αυτές που δημιουργούν πόνο και προβλήματα. Η αντιμετώπιση του ρωγμώδους - ατελούς κατάγματος μπορεί να γίνει με τους ίδιους τρόπους όπως και στην περίπτωση του τέλειου κατάγματος. Η διαφορά είναι ότι η πρόγνωση δεν είναι συνήθως καλή, ιδιαίτερα στα ρωγμώδη κατάγματα που εμπλέκεται τμήμα της ρίζας.
Πως δημιουργείται το κάταγμα στα δόντια;
Στα δόντια τα κατάγματα συνήθως γίνονται:
- με την κρούση των δοντιών σε κάποια επιφάνεια
- με κάποιο δάγκωμα. Δαγκώνοντας κάτι σκληρό ή δαγκώνοντας σε δόντια αδύναμα με ενδοδοντική θεραπεία, ενδορριζικούς άξονες και μεγάλες εμφράξεις.
- με χτύπημα που κάνει τις γνάθους να κλείσουν απότομα χτυπώντας τα πάνω με τα κάτω δόντια (αυτός είναι και ο λόγος που οι αθλητές φορούν ειδικούς νάρθηκες).
Συνήθως όμως τα κατάγματα στα πίσω δόντια δημιουργούνται κατά την διάρκεια του ύπνου εξαιτίας του βρυγμού όπου τα δόντια τρίβονται και πιέζονται μεταξύ τους με δυνάμεις κατά πολύ μεγαλύτερες απ' ότι θα ασκούσε κανείς συνειδητά.
Γιατί πονάει ένα ραγισμένο δόντι ;
Η ρωγμή του κατάγματος εκθέτει το εσωτερικό του δοντιού, την οδοντίνη, όπου υπάρχουν τα οδοντοσωληνάρια (μικροσκοπικοί σωλήνες γεμάτοι υγρό που επικοινωνούν με τον πολφό - "νεύρο" του δοντιού), στα διάφορα ερεθίσματα. Το δάγκωμα ανοίγει την ρωγμή και το υγρό των οδοντοσωληναρίων μετακινείται. Με το άνοιγμα του στόματος η ρωγμή κλείνει και η πίεση του υγρού ερεθίζει το νεύρο προκαλώντας πόνο .
Μπορεί το κάταγμα στο δόντι να επουλωθεί;
Σε αντίθεση με τα κατάγματα των οστών τα κατάγματα των δοντιών δεν επουλώνονται. Μπορούμε να αντικαταστήσουμε με κάποιο υλικό το σπασμένο τμήμα ή να εμποδίσουμε την επέκταση μιας ρωγμής με μία θήκη που κρατά τα δύο τμήματα του δοντιού ενωμένα.
Πως μπορώ να αποφύγω ένα κάταγμα;
Τα κατάγματα στα δόντια πολλές φορές συμβαίνουν εκεί που κανείς δεν τα περιμένει, π.χ. δεν μπορούμε να προβλέψουμε ένα ατύχημα. Υπάρχουν όμως πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης ενός κατάγματος, όπως:
-να μην σπάμε και να μην δαγκώνουμε με τα δόντια σκληρά αντικείμενα.
-να μην σφίγγουμε ή τρίζουμε τα δόντια κατά την διάρκεια της ημέρας, ενώ το βράδυ σε περίπτωση βρυγμού να χρησιμοποιούμε τον ειδικό νάρθηκα.
-οταν συμμετέχουμε σε σπορ στα οποία υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού να χρησιμοποιούμε αθλητικό νάρθηκα.