Αθλητισμός και τραυματισμοί δοντιών
Πόσοι τύποι αθλητικών ναρθήκων υπάρχουν;
Υπάρχουν 3 ειδών νάρθηκες:
Προκατασκευασμένοι νάρθηκες
Κατασκευάζονατι από πλαστικό και συγκρατούνται στην θέση τους με συνεχές δάγκωμα. Παρέχουν μειωμένη προστασία και δυσχεραίνουν την αναπνοή και ομιλία.
Προκατασκευασμένοι μερικώς προσαρμοζόμενοι νάρθηκες
Είναι παρόμοιοι με τους προηγούμενους με την διαφορά ότι στο εσωτερικό τους διαθέτουν ειδικό θερμοπλαστικό υλικό. Οι νάρθηκες αυτοί βυθίζονται αρχικά σε ζεστό νερό ώστε να γίνουν εύπλαστοι και να προσαρμοσθούν στην συνέχεια στα δόντια. Έχουν καλύτερη συγκράτηση από τους προηγούμενους αλλά δεν προσφέρουν την ίδια προστασία σε όλα τα δόντια καθώς το πάχος του υλικού παρουσιάζει διακυμάνσεις και επιπλέον μπορεί να καταπονούν την κροταφογναθική άρθρωση.
Εξατομικευμένοι νάρθηκες
Προϋποθέτουν δύο επισκέψεις στον οδοντίατρο, μία για λήψη αποτυπώματος και μία παράδοση ενώ για την κατασκευή τους είναι απαραίτητο και το οδοντοτεχνικό εργαστήριο. Κατασκευάζονται σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει το στόμα του αθλητή και το άθλημα που ασχολείται, έτσι προσφέρουν την καλύτερη δυνατή προστασία, συγκράτηση και άνεση επιτρέποντας την αναπνοή και την ομιλία. Οι εξατομικευμένοι αθλητικοί νάρθηκες δεν προστατεύουν μόνο τα δόντια αλλά απορροφούν τις δυνάμεις και μειώνουν τις επιπτώσεις του χτυπήματος που σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσε να οδηγήσει σε σχισίματα στα χείλη ή τη γλώσσα, κατάγματα γνάθων, τραυματισμό της κροταφογναθικής άρθρωσης και αυχενικών τραυματισμών. Μπορούν να κατασκευασθούν σε διαφορετικά πάχη ανάλογα με τις ανάγκες του αθλητή. ΄Όσον αφορά τις προσωπικές αισθητικές προτιμήσεις υπάρχει η δυνατότητα να επιλογής χρώματος ή και συνδυασμού χρωμάτων. Το κόστος τους σε σχέση με τους προηγούμενους είναι αυξημένο αλλά ιδιαίτερα χαμηλό σε σχέση με την θεραπεία που μπορεί να χρειασθεί σε περίπτωση τραυματισμού.
Η χρήση του αθλητικού προστατευτικού νάρθηκα είναι αυτονόητη σε αθλήματα που περιλαμβάνουν σωματική επαφή όπως μπάσκετ, ποδόσφαιρο, μποξ, πάλη και σε όλες τις πολεμικές τέχνες. Η προστασία όμως είναι απαραίτητη και σε άλλα αθλήματα στα οποία μπορεί να υπάρξει τραυματισμός εξαιτίας μίας πρόσκρουσης σε μία σκληρή επιφάνεια (π.χ. skateboard, skating, πατινάζ, ποδηλασία, ενόργανη, σκι και snowboard, extreme sports) ή ενός τραυματισμού από κάποια μπάλα ή αγκώνα (π.χ. handball, water polo, Rugby, βόλεϊ)
Τι να κάνετε σε περίπτωση τραυματισμού.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση τραυματισμού είναι σωστό να επισκεφθείτε τον οδοντίατρο σας για να εκτιμήσει την κατάσταση. Υπάρχουν όμως φορές που πρέπει να κάνετε κάποιες ενέργειες άμεσα, όπως στις εξής περιπτώσεις:
Αν ένα δόντι βγει από χτύπημα.
Εάν το δόντι είναι μόνιμο
Σ' αυτή την περίπτωση πρέπει να ενεργήσετε πάρα πολύ γρήγορα:
- βρίσκοντας οπωσδήποτε το δόντι
-να το πιάσετε μόνο από τις επιφάνειες που φαινόντουσαν όταν ήταν στο στόμα και ΟΧΙ από την ρίζα του.
- μπορείτε να το καθαρίσετε από ξένα σώματα, ΧΩΡΙΣ όμως να το τρίψετε, με φυσιολογικό ορό, γάλα ή έστω με νερό.
- Προσπαθήστε να το βάλετε στην θέση του με απαλές κινήσεις και δείτε στα επόμενα λεπτά οδοντίατρο. Εάν δεν μπορείτε να το βάλετε στην θέση του τότε διατηρήστε το στο στόμα κάτω από την γλώσσα ή ανάμεσα από το μάγουλο και τα ούλα. Εναλλακτικά μπορείτε να το βάλετε σε ένα δοχείο με γάλα ή σάλιο ΠΟΤΕ όμως μην προσπαθήσετε να το διατηρήσετε με νερό. Πρέπει να ενεργήσετε όσο πιο γρήγορα μπορείτε γιατί όσο περνάει ο χρόνος τα κύτταρα στην επιφάνεια της ρίζας πεθαίνουν. Ιδανικά μέσα στα 5 πρώτα λεπτά το δόντι θα πρέπει να βρίσκεται στην θέση του στο στόμα. Στα επόμενα 30 λεπτά (έως και 2 ώρες) πρέπει να δείτε οπωσδήποτε οδοντίατρο για να ακινητοποιήσει το δόντι και να προχωρήσει στην συνέχεια στην ενδοδοντική θεραπεία.
Εάν πρόκειται για παιδικό δόντι
ΔΕΝ κάνετε καμία προσπάθεια επανεμφύτευσης. Η επαναμφύτεση ενός νεογιλού δοντιού ακόμη και από τον οδοντίατρο είναι επικίνδυνη για το μόνιμο δόντι και γιαυτό αποφεύγεται. Παρά το γεγονός ότι το δόντι δεν θα επανατοποθετηθεί στην θέση του η επίσκεψη στον οδοντίατρο κρίνεται απαραίτητη για να εξετάσει την κατάσταση των υπόλοιπων δοντιών αλλά και των σπερμάτων των μόνιμων δοντιών που βρίσκονται μέσα στην γνάθο.
Σε περίπτωση θραύσης τμήματος δοντιού.
Βρείτε το σπασμένο κομμάτι και επισκεφθείτε τον οδοντίατρο σας όσο πιο σύντομα μπορείτε. Είναι εφικτό σε κάποιες περιπτώσεις το τμήμα του δοντιού που έσπασε να συγκολληθεί με την βοήθεια της σύνθετης ρητίνης αντί να αποκατασταθεί με αυτή και μάλιστα με πολύ καλά αισθητικά αποτελέσματα.
Άθληση και τραυματισμοί δοντιών
Ένας από τους κινδύνους που διατρέχει όποιος ασχολείται με αθλήματα και σχετικές δραστηριότητες είναι να τραυματιστεί κατά την διάρκεια τους και ορισμένες φορές αυτός ο τραυματισμός μπορεί να αφορά και τα δόντια. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο ενός σπασμένου δοντιού, ενός δοντιού που αποκτά κινητικότητα μετά από τραυματισμό ή και που έχει βγει τελείως. Όπως πάντα έτσι και εδώ η πρόληψη είναι προτιμότερη από την θεραπεία. Για την προστασία λοιπόν των δοντιών από τραυματισμούς χρησιμοποιούνται οι αθλητικοί νάρθηκες